Putdeksels met stadswapen

Alleen een geoefend oog ziet dat dit een putdeksel met stadswapen is. Stein beschikt over zo'n oog en vond de deksel in Kopenhagen. De fabrikant heeft gekozen voor een erg gestileerde weergave van het stadswapen. Pak via deze link snel het oorspronkelijke wapen erbij en dan wordt het plaatje helemaal duidelijk. Te zien is een burcht aan de haven: København. De middelste, hoge toren verwijst naar de kerk gelegen binnen de burcht van aartsbisschop Absalon, stichter van de Deense hoofdstad.  

Stein ontwikkelt zich tot een echte specialist in Deense putdeksels met stadswapen. In Kolding trof zij dit exemplaar aan. In de ring met de sierlijke letters is een adelaar te zien. Hier hangt hij net boven een rots in de zee, in andere versies staat hij er triomfantelijk op. Naast hem een bloem, mogelijk een lelie. De voorstelling komt al voor in het oudste, dertiende-eeuwse stadszegel. De adelaar staat  symbool voor macht. De bloem verwijst mogelijk naar de plantenwereld rond het Koldingfjord. Klik hier voor de verklaring en hier voor een fraai plaatje.

Eerder was Ilse al in Aabenraa, nu vond zij een putdeksel 150 km noordwaarts in het stadje Silkeborg. Ik ben blij met deze putdekselagent in Denemarken. Het fraai gegoten stadswapen toont het kasteel Silkeborg, ooit bezit van de bisschoppen van Aarhus. Belangrijk is de mijter die boven de toren hangt. Volgens de legende werd het kasteel gebouwd op de plaats waar deze bisschopshoed aan land kwam nadat bisschop Peter hem op zee had laten drijven. Meer info en kleuren op deze pagina .

Archeologe Ilse bezorgde mij deze putdekselfoto, geschoten in de Deense stad Aabenraa. Haar eerste inzending is meteen een heel fraaie. De voorstelling op het stadswapen laat weinig aan de verbeelding over. Duidelijk zien we drie vissen, van de smaak makreel om precies te zijn. De makrelen verwijzen al sinds de veertiende eeuw naar het belang van de visserij rond Fjord Aabenraa. Bewonder de mooie kleuren van het stadswapen op bijvoorbeeld Heraldry of the World .

Een natte rit op het schiereiland Djursland werd beloond met de vondst van deze putdeksel. In 2007 is een aantal gemeenten aan de zuidkant van het schiereiland samengevoegd tot één nieuwe gemeente: Syddjurs . Ik vind dat de gemeente Syddjurs een prachtig en sierlijk gemeentewapen heeft laten ontwerpen. De duiding van het wapen staat op deze pagina beschreven. De slinger verbeeldt de kustlijn van de gemeente. De vier stippen staan symbool voor de vier voormalige gemeenten.

Aan de uiterste westkant van het schiereiland Djursland vond ik in de vlek Eg deze deksel met het wapen van Ebeltoft. Deze knap oude stad was tot 2007 hoofdstad van de gelijknamige gemeente maar hoort nu bij de gemeente Syddjurs. Het wapen is volgens deze Deense site van 1970 tot 2007 door de gemeente gevoerd. Maar al lang daarvoor kwam deze sterk gestileerde appelboom voor op het stadszegel. De appel verwijst naar het eerste gedeelte van de naam Ebeltoft of ouderwets Æbeltoft; æbler zijn appels.

Het is goed opletten bij het fietsen door Denemarken. In de meest onbeduidende dorpjes moet je in de remmen om een putdeksel te fotograferen. Vandaag was dat het geval in Skovby. Skovby komt terug als een van de zeven ringen in het onderste wapen. De andere zes symboliseren de overige historische dorpen die samen Galten Kommune vormen. Die nieuwe gemeente wordt uitgebeeld met de verbindende grote ring. Het wapen boven deze mooie ringensymboliek is een familiewapen. Allemaal wijsheid verkregen door Heraldry of the World . 

Bij mijn fietstocht van Aarhus naar de Himmelbjerget kwam ik door de gemeente Skanderborg. In Denemarken strooien ze met fraaie putdeksels, ook in de buitengebieden. De drie torens op het stadswapen (en de deksel) verwijzen volgens Heraldry of the World naar het oeroude Sanderborg Slot dat in de 18e eeuw verwoest zou zijn.

Stein was in de oudste stad van Denemarken. Sterker nog, de Nederlandse Wikipedia durft Ribe zelfs de oudste stad van Scandinavië te noemen. Twee dekselfoto’s stuurde Stein mij toe, beide met het trotse stadswapen erop maar wel met een verschillend patroontje eromheen. Het stadswapen van Ribe bestaat uit twee onderdelen. Het trio leeuwen verwijst naar het wapen van het Deens koningshuis. De kathedraal staat symbool voor die andere oude machtshebber over de stad, de bisschop. De mooie kleuren van het wapen en nog andere bijzondere afbeeldingen vind je op Heraldry of the World .

Het Deense stadje Sønderborg ligt net over de grens met Duitsland. Stein was er op vakantie en zag deze deksel. Op het wapen staat - zonder verdere heraldieke poespas - het Sønderborg Slot  afgebeeld. Het kasteel is de historische basis van dit stadje en is nu in verbouwde toestand een topattractie in de regio.

Van Mirjam kreeg ik de bovenste deksel uit Hillerød toegestuurd. In of nabij deze Deense stad kun je twee wapendeksels tegenkomen. Op die deksel met de boom zie je het wapen dat de stad tot 2007 voerde.  Eerder kreeg ik van Ron al de deksel met het nieuwere wapen van de gemeente Hillerød. Het hart symboliseert onder andere het feit dat de gemeente geografisch het hart van het noordelijk gedeelte van het eiland is. Lees verder op Heraldry of the World .

Een dekseltje met het gemeentewapen van Store Heddinge werd mij toegestuurd door Ron. De deksel werd gevonden en gefotografeerd in Lund, iets ten zuiden van het stadje Store Heddinge aan de Seelandse kust in Denemarken. De verschillende figuren zijn niet heel duidelijk ingegraveerd, maar Wiki wijst ons op een ster, een bok en een maan, alle boven een klooster (?) gepositioneerd.

Van Ron kreeg ik deze putdeksel uit Faxe of Fakse. Faxe? Dat ligt in de Deense regio Seeland en de oudere Ajax-fan weet misschien dat de legendarische Jesper Olsen er is geboren. Bierdrinkers kennen het stadje van de gelijknamige bierbrouwerij. Het afgebeelde wapen is van de gemeente (Kommune) Faxe. We zien twee paarden, in het echt in zwart en wit. De verdere betekenis of achtergrond is me onduidelijk.

Præstø was een ware fundgrube voor Ron. Hij vond er naast de deksel met de priester ook deze overduidelijk modernere deksel. Hij is van de nieuwe gemeente Vordingborg zoals die in 2007 tot stand kwam. Ook de prachtige wikiwebsite Heraldry of the World kent de duiding van dit gestileerde gemeentewapen niet. Misschien moet ik het Chris of Mark vragen, want het lijkt erop dat er een eend of andere watervogel als symbool voor deze gemeente aan de kust is gebruikt.

Een deksel uit Præstø toegestuurd door Ron. Præstø ligt op het Deense eiland Seeland en hoort sinds 2007 bij de gemeente Vordingborg. Afgebeeld is een priester met een kelk. Niet vreemd want de naam Præstø zou slaan op priestereiland. Lees als je wilt hier verder .

In het Deense Helsinge vond Ron deze deksel en zette hem fraai op de foto. Volgens HotW is het een redelijk recent toegekend wapen. Het is erg ontvankelijk voor de zontoeristen die er meteen een stralende zon in zien. Er is ook een diepere betekenis: de oude religie van de zon in deze streken werd vervangen door het christendom (kruis). En dan is er nog een verwijzing naar een voorchristelijke bron.

Deze felblauwe schoen van Ron staat op een deksel die hij vond in het Deense Hundested. Zoek het stadje of dorpje aan de Noordkust van het Deense Seeland. Op het wapen is een setje roeispanen afgebeeld. De ster staat symbool voor de vuurtoren en de kroon voor een koninklijke tuin in de nabijheid. Dank aan Heraldry of the World voor deze info.

Het was dé putdekselvakantie van Michel. Hier was hij op bezoek in Næstved. Ik had er wel eens van gehoord want in Europees verband werd door enkele Nederlandse clubs tegen de plaatselijke IF gevoetbald. En nu ik dit nog eens opzoek, blijkt de fameuze Jesper Olsen er gevoetbald te hebben. De stad heeft een fijn, duidelijk wapen: het zijn de sleutels van Sint Petrus. Onder de sleutels is nog een riviertje afgebeeld en het geheel wordt besloten met een kroontje bovenop. Info via Heraldry of the World .

Dat Michel de plaats Dragør op het eiland Amager bezoekt is niet vreemd, eerder een verplichting en vast ook niet de eerste keer. In Hanzetijden had Zutphen er een vitte , een handelsnederzetting. En nu, honderden jaren later, hebben ze er versierde putdeksels. De putdeksel zelf heeft nóg een Nederlands tintje want dit jonge wapen van Dragør is overgenomen van Store Magleby, alleen de kleuren zijn anders. Hoe dat zit met Store Magleby en die Nederlandsers lees je het best op Wiki . Het afgebeelde anker staat symbool voor de visvangst.

Michel was deze zomer in Denemarken en dat heeft deze putdekselverzamelaar geweten. Dag na dag vloog er een foto de WhatsApp binnen. Deze deksel komt uit het bekende Roskilde. Wat zeggen de Wikipagina’s over deze wat versuft ogende vogel? Nou, dat blijkt nog geen uitgemaakte zaak. Het zou volgens Heraldry of the World een adelaar kunnen zijn en hij vliegt over een rivier of andere waterstroom, al zie je dat op de deksel niet goed.