Putdeksels met stadswapen

Bijzonder blij was ik met deze inzending van Pim. De deksel van Venlo stond al lang op mijn verlanglijstje. Want ook al kwam ik er als kind alleen voor tante Martha, V&D, C&A en platenzaak RamBam (misschien drie keer), Venlo voelt toch als “mien stedje”. De foto of de deksel is niet loepzuiver. In midden is een anker-leeuw-combinatie op een schild te zien. Het schild wordt vastgehouden door flankerende, geharnaste ridders. Heraldry of the World kan haarfijn uitleggen hoe het precies zit en toont bovendien wat scherper beeld.

Hoe het precies zit weet ik niet, maar Jan had contact met ene Anne en die schoot deze foto in Dresden. Ik ben er blij mee. Toch even vermelden op de deksel: wij zijn de Landeshaupstadt ! Onder die trotste titel rechts een setje palen die naar het markgraafschap Landsbergen verwijzen en links de kenmerkende leeuw die symbool is voor het markgraafschap Meissen ( Wikipagina Dresden) .

In Pisa deed Pim deze waarneming: een merkwaardig gevormde putdeksel versierd met een elegant kruis. Deze kruisvorm wordt  kruis van Pisa genoemd. De armen van het kruis vormen op het eind punten, drie voor elke arm, twaalf in totaal. Op het deksel zijn dat twaalf knikkertjes geworden.

In Nederland noemen we de stad Florence, in het Italiaans heet zij Firenze. Pim was er en vond deze stijlvolle deksel. De fraaie Giglio di Firenze had wel wat groter op het deksel gezet kunnen worden. Bekijk de lelie in vol ornaat daarom beter op deze pagina .

De voeten zijn van Jane. Bijzonder knap dat zij nog een stadswapen op dit ijzeren ding kon onderscheiden. Leuk detail: de letters van de naam van de vindster zijn dezelfde als die van deze Spaanse stad. Voor een knap plaatje van het stadswapen ga je naar de Wikipagina Escudo de Jaén . Daar zie en lees je alles over dit wapen. Rond het schild is een rand aangebracht met veertien kamers. Zeven daarvan zijn gevuld met een toren met kantelen, de andere zeven met een leeuw. Wel goed op het deksel te zien is de koninklijke kroon die op het schild is gezet.

Toen Pim op deze deksel stapte, wist zij natuurlijk meteen dat het een aanwinst voor mijn collectie moest zijn. Nou, zo eenvoudig ligt dat niet. De gemeente Freiburg im Breisgau bedacht om niet het stadswapen te laten zien op de stedelijke putdeksels, maar koos voor de afbeelding van het stadszegel. Goed bedacht, want het zegel met het kasteel, de twee torens met stadswachten en vier sterren is grafisch gezien een stuk boeiender dan het saaie wapenkruis. De Duitse Wikipagina vermeldt trouwens dat deze voorstelling niet vaak te zien is, maar “auf den Kanaldeckeln der Innenstadt dagegen ist diese Darstellung, gegossen in Eisen, häufiger zu sehen”.

Jan was op expeditie in de regio en kreeg in de loeioude stad Worms deze putdeksel onder zijn voeten. Volgens de Duitse Wikipediapagina lijkt het officiële stadswapen van Worms alleen te bestaan uit het schild met de sleutel van Sint Petrus, schutspatroon van de Wormse dom, en een later toegevoegde ster. Maar natuurlijk mocht de firma Buderus van het stadsbestuur ook de kenmerkende  Lindwurm op het deksel plaatsen. Dat mythisch, draakachtig wezen als stadssymbool komt al voor sinds de middeleeuwen . Met de naamgeving van de stad heeft de lintworm echter niks te maken.